Niepełnosprawność intelektualna
Upośledzenie umysłowe nie jest chorobą lecz objawem towarzyszącym wielu chorobom. Jest to stan niższego niż przeciętny poziomu intelektualnego, któremu towarzyszą różnego stopnia zaburzenia przystosowania społecznego, szkolnego i zawodowego. Wyróżniamy stopnie upośledzenia:
lekkie – IQ 50 – 69 (85%)
umiarkowane – IQ 35 – 49 (10%)
znaczne – IQ 20 – 34 (3-4%)
głębokie – IQ < 20 (1-2%)
Objawy niepełnosprawności intelektualnej
- Często opóźniony rozwój motoryczny.
- Często opóźniony rozwój mowy biernej i czynnej ( skąpy słownik, agramatyzmy, uproszczenia).
- Dominujące myślenie konkretne.
- Obniżona pamięć krótkotrwała i długotrwała.
- Obniżone myślenie przyczynowo-skutkowe, abstrahowanie.
- Pierwsze trudności szkolne – zwłaszcza dodawanie i odejmowanie w pamięci.
- Dzieci wykazują trudności w ujmowaniu związków i różnic pomiędzy zjawiskami.
- Mają problemy z uchwyceniem istoty jakiegoś zdarzenia, przy opowiadaniu czy oglądaniu filmu gubią „wątek”, mają utrudnione zrozumienie nowych zadań.
- Przejawiają trudności w przestawianiu się z jednej czynności umysłowej na inną, cechują się małą pomysłowością, nie poszukują rozwiązań, są myślowo bierne, starają się naśladować innych, nie wykazują zainteresowań poznawczych.
- Wolniej, mniej dokładnie i w węższym zakresie odbywa się proces spostrzegania, wyobrażenia są mniej dokładne a także słabsza pamięć.
- Dzieci te mają zredukowaną zdolność do abstrakcyjnego myślenia: analizy, syntezy, uogólnień, dominuje zatem myślenie konkretno-obrazowe,proces uczenia jest u nich spowolniony i ograniczony czasowo – występuje nieregularna dynamika uczenia.
Terapia neurologopedyczna
Ćwiczenia do indywidualnej pracy z dzieckiem powinny być zindywualizowane i obejmować wszystkie sfery psychofizyczne:
- Ćwiczenia sprawności ruchowej i orientacji przestrzennej, koordynacji wzrokowo słuchowo – ruchowej, sprawności manualnej jako przygotowanie do nauki pisania.
- Usprawnienie analizy i syntezy wzrokowej, pamięci wzrokowej, orientacji wzrokowo – przestrzennej na materiale konkretnym i literowym.
- Ćwiczenia percepcji słuchowej, analizy słuchowej, pamięci słuchowej, koordynacji słuchowej i orientacji czasowo- przestrzennej.
- Usprawnienie analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej oparte na materiale literowym.
- Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu.
- Kształtowanie pojęć matematycznych.